محقق ایرانی در تحقیقات خود نشان داد مبتلایان به یک بیماری حرکتی مری به نام «آشالازی» برای پیشگیری از سرطان مری نیاز به مراقبت بیشتر دارند و جراحی )esophagomyotomy برش دیواره ی عضلانی مری) ،خطر ابتلا به سرطان مری را در آن ها افزایش نمی‌دهد.
«آشالازی» نوعی اختلال حرکتی نادر مری است که در آن اسفنکتر تحتانی مری به طور متناسب با بلع شل نمی‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که این بیماران در معرض خطر بروز سرطان مری نوع سلول سنگفرشی قرار دارند و یکی از درمان‌های مهم در این بیماری، انجام جراحی و آزاد کردن اسفنکتر تحتانی است. در این ميان، گروهی از پزشکان بر این باورند که انجام این جراحی بر روی بیماران مبتلا به آشالازی (اختلال حرکتی اسفنکتر مری)، ممکن است منجر به بروز سرطان مری شود و توصیه می‌کنند که جراحی انجام نشود.
دکتر کاظم زنده‌دل، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در یک تحقیق هم‌گروهی در پی پاسخ به این پرسش مهم برآمده است.
دکتر زنده‌دل گفت: وی و همکارانش در تحقیقاتشان بر روی 2896 بیمار مبتلا به «آشالازی» اثبات کردند که در این بیماران، علاوه بر سرطان مری نوع سنگفرشی، نوع آدنوکارسینوما سرطان مری هم نسبت به جمعیت سالم تا 10 برابر افزایش می‌یابد.
این تحقیق اهمیت مراقبت بیشتر از بیماران و انجام غربالگری مکرر را براي پیشگیری از سرطان مورد تأکید قرار داده است.
به علاوه دکتر زنده‌دل در تحقیقات خود دریافت که انجام عمل جراحی esophagomyotomy در این بیماران به افزایش خطر ابتلا به سرطان مری منجر نمی‌شود.
این محقق با بیان اینکه به علت فقدان بانک اطلاعاتی بیماران در ديگر کشورها، تحقیقات خود را در سوئد انجام داده است درباره نتایج این تحقیق افزود: اگرچه مبتلايان به آشالازی نسبتاً بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی مری قرار دارند، اما هیچ مطالعه اپیدمیولوژیکی خطر ابتلا به سرطان مری را در این بیماران ارزیابی نكرده است.
دبیر شبکه ملی تحقیقات سرطان با بیان این که نتایج این مطالعه محدود به یک جمعیت خاص نبوده و برای این بیماران در سراسر دنیا شامل بیماران ایرانی قابل تعمیم است، افزود: در این تحقیق، اطلاعات بیماران مبتلا به آشالازی طی 40 سال از 1965 تا 2003 بررسی شدند و سپس این سوابق با پیوند به داده‌های ملی کشور سوئد شامل ثبت سرطان، ثبت علل مرگ و ثبت بیماریها و درمان‌های جراحی ارزیابی شد.
وی گفت: در این پژوهش از نسبت‌های استاندارد شده ابتلا براساس سن و جنس استفاده شده و خطر نسبی بروز سرطان مری در مبتلایان به آشالازی، نسبت به جمعیت عمومی کشور سوئد محاسبه شد و اثبات شده که هر دو نوع سرطان مری اسکواموس سل کارسینوما و آدنوکارسینوما در این بیماران افزایش می‌یابد و بايد مراقبت بر این بیماران افزایش یابد. همچنین نسبت‌های استاندارد شده ابتلا به سرطان مری در بیمارانی که تحت عمل جراحی برای کاهش عضله مری (esophagomyotomy) قرار گرفته بودند نسبت به سایر بیماران آشالازی، برآورد و مشخص شد که این نوع درمان خطر بروز سرطان مری را افزایش نمی‌دهد.
این متخصص اپیدمیولوژی سرطان تاکید کرد: برنامه‌های استاندارد ثبت سرطان و ثبت سایر بیماریها و ثبت مرگ باید مورد توجه مسوولان وزارت بهداشت قرار گیرد تا امکان چنین مطالعاتی برای محققان کشور فراهم شود.
زنده‌دل، درجه دکتری عمومی خود را از دانشگاه علوم پزشکی تهران و دکتری تخصصی اپیدمیولوژی سرطان را از دانشگاه کارولینسکای سوئد اخذ کرده و هم اکنون دبیر شبکه ملی تحقیقات سرطان است.
طرح تحقیقاتی دکتر زنده‌دل، برنده جایزه «محقق برتر» نوزدهمین جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی است .